محیط زیست در رسانه ها

زنگ خطر برای ایران زمین!«خشکی» رودهای بالادست تالاب بختگان
زنگ خطر برای ایران زمین!«خشکی» رودهای بالادست تالاب بختگان
زنگ خطر برای ایران زمین!«خشکی» رودهای بالادست تالاب بختگان

زنگ خطر برای ایران زمین!«خشکی» رودهای بالادست تالاب بختگان


   

محمدرضا دهداری

برداشت بی‌رویه آب برای کشاورزی در زمین‌های بالا دست تالاب‌ها و بازده پایین مصرف آب در بخش کشاورزی، بحرانی است که این روزها اگر مدیریت نشود دشواری‌های بسیاری را نه‌تنها در بخش محیط زیست، که در ساختارهای اقتصادی، اجتماعی منطقه به دنبال دارد. تغییرات به‌وجود آمده در حوزه‌ی آب‌ریز بختگان موجب تغییرات گسترده در وضعیت تالاب‌های طشک، بختگان و کمجان شده است. توسعه ناپایدار و نامتوازن در حوزه سدسازی‌، توسعه بی‌رویه زمین‌های کشاورزی، توسعه متمرکز صنایع در این حوزه، توسعه مراکز شهری و روستایی بخشی از این تغییرات است. یکی دیگر از پیامدهای خشک شدن تالاب‌ها از میان رفتن تنوع زیستی منطقه است. برای نمونه تالاب بختگان که هزاران سال میزبان جمعیت صد هزارتایی پرندگان مهاجر بود، به یک‌باره از پرندگان خالی شد. تالاب‌های طشک و بختگان که سال ۱۳۵۴ در پیمان رامسر به ثبت رسید، مناظر و چشم اندازهای بدیع و بی‌مانندی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی دارند و می‌توانند یکی از مقاصد گردشگری استان فارس و ایران باشند. این منطقه در سال ۱۳۴۲ از سوی کانون شکار و نظارت بر صید "منطقه‌ی حفاظت شده" و در سال ۱۳۷۴ "پارک ملی و پناهگاه حیات وحش بختگان" و یکی از مهم‌ترین مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست معرفی شد. در کنار این ارزش، تالاب‌ها در ذخیره سازی آب برای زمین‌های کشاورزی و تلطیف هوای منطقه نیز اهمیت دارند، بطوریکه انجیرستان‌های دیم استهبان فارس محصول با کیفیت خود را مدیون وجود تالاب بختگان در منطقه بوده است. از سوی دیگر، تالاب کمجان بخشی از مجموعه‌ی تالابی بختگان به شمار می‌رود و در گذشته آب شیرین این تالاب مانع نفوذ آب شور تالاب بختگان به زمین‌های منطقه می‌شد. افزون بر این، وجود تالاب کمجان موجب تقویت سفره‌های آب زیرزمینی و بهبود کیفیت آن‌ها و درنتیجه رونق زندگی روستاییان منطقه بود، موضوعاتی که اکنون و به دلیل تداوم خشکسالی، سدسازی بی‌رویه، صرف حق آبه در عرصه‌های دیگر و .... در حال فراموشی است. رودخانه‌های کر و سیوند، از سرشاخه‌های اصلی تامین آب دریاچه مهارلو و تالاب‌های بختگان، طشک و کمجان به شمار می‌روند، رودهایی که پیش از این سد دروردزن و پس از آن سد سیوند و ملاصدرا، آبشان را جیره بندی کرده است.

  • بارندگى ها و از دســت رفتن بخش عمده اى از منابع آبى به جاى اينكه منجر به كاهش كشــت برنج شــود،در سال هاى اخير كشت اين محصول را افزايش داده است - منطقه رامجرد استان فارس
  • تغييرات به‌وجود آمده در حوزه‌ی آب‌ريز بختگان موجب تغييرات گسترده در وضعيت تالاب‌هاي طشک، بختگان و کمجان گرديده است.توسعه ناپايدار و نامتوازن در حوزه سدسازي‌ نمونه یکی از این مشکلات است - دریاچه سد درود زن فارس
  • تغييرات به‌وجود آمده در حوزه‌ی آب‌ريز بختگان موجب تغييرات گسترده در وضعيت تالاب‌هاي طشک، بختگان و کمجان گرديده است.توسعه ناپايدار و نامتوازن در حوزه سدسازي‌ نمونه یکی از این مشکلات است - دریاچه سد درود زن فارس
  • تغييرات به‌وجود آمده در حوزه‌ی آب‌ريز بختگان موجب تغييرات گسترده در وضعيت تالاب‌هاي طشک، بختگان و کمجان گرديده است.توسعه ناپايدار و نامتوازن در حوزه سدسازي‌ نمونه یکی از این مشکلات است - دریاچه سد درود زن فارس
  • تغييرات به‌وجود آمده در حوزه‌ی آب‌ريز بختگان موجب تغييرات گسترده در وضعيت تالاب‌هاي طشک، بختگان و کمجان گرديده است.توسعه ناپايدار و نامتوازن در حوزه سدسازي‌ نمونه یکی از این مشکلات است - دریاچه سد درود زن فارس
  • تغييرات به‌وجود آمده در حوزه‌ی آب‌ريز بختگان موجب تغييرات گسترده در وضعيت تالاب‌هاي طشک، بختگان و کمجان گرديده است.توسعه ناپايدار و نامتوازن در حوزه سدسازي‌ نمونه یکی از این مشکلات است - دریاچه سد درود زن فارس
  • بارندگى‌ها و از دســت رفتن بخش عمده‌اى از منابع آبى به جاى اينكه منجر به كاهش كشــت برنج شــود، در سال‌هاى اخير كشت اين محصول را افزايش داده است - منطقه رامجرد استان فارس
  • بارندگى‌ها و از دســت رفتن بخش عمده‌اى از منابع آبى به جاى اينكه منجر به كاهش كشــت برنج شــود،در سال‌هاى اخير كشت اين محصول را افزايش داده است - منطقه رامجرد استان فارس
  • بارندگى‌ها و از دســت رفتن بخش عمده‌اى از منابع آبى به جاى اينكه منجر به كاهش كشــت برنج شــود،در سال‌هاى اخير كشت اين محصول را افزايش داده است - منطقه رامجرد استان فارس
  • ورود فاظلاب شهری به بستر رودخانه کر،از آب اين رودخانه در آبياري زمين‌هاي کشاورزی استفاده مي‌‌شود.داراي شاخه‌هاي پرشماری است؛در نزديکي مرودشت شاخه‌ي مهمي به نام سيوند را دريافت مي‌‌نمايد، و پس از گذر از۲۷۰ کيلومتر به درياچه‌ي بختگان و طشک مي‌ريزد.
  • برداشت بي‌رويه آب براي کشاورزي و راه سازی در زمین‌های بالا دست تالاب ها و بازده پايين مصرف آب در بخش كشاورزي، بحراني است که اگر مديريت نشود دشواری‌های بسیاری را نه‌تنها در بخش محيط زيست، که در ساختارهاي اقتصادي و اجتماعي منطقه در پي خواهد داشت - بستر رودخانه کر فارس
  • رودخانه‌ی كر، مهم‌ترين منبع تامين كننده‌ی آب درياچه‌هاي طشك و بختگان است. این رودخانه که از کوه بِل اقليد سرچشمه مي‌گيرد در محل پل خان (جنوب مرودشت) با رودخانه‌ی سيوند يکي می‌شود، ولی 5 كيلومتر پیش از ريختن به درياچه‌ی بختگان به دو شاخه تقسيم مي‌شود. به همين دليل اين منطقه را دو شاخ كربال نام گذاشته اند.
  • ورود فاظلاب شهری به بستر رودخانه کر، از آب اين رودخانه در آبياري زمين‌هاي کشاورزی استفاده مي‌‌شود. داراي شاخه‌هاي پرشماری است؛در نزديکي مرودشت شاخه‌ي مهمي به نام سيوند را دريافت مي‌‌نمايد، و پس از گذر از۲۷۰ کيلومتر به درياچه‌ي بختگان و طشک مي‌ريزد.
  • ورود فاظلاب شهری به بستر رودخانه کر،از آب اين رودخانه در آبياري زمين‌هاي کشاورزی استفاده مي‌‌شود. داراي شاخه‌هاي پرشماری است؛در نزديکي مرودشت شاخه‌ي مهمي به نام سيوند را دريافت مي‌‌نمايد، و پس از گذر از۲۷۰ کيلومتر به درياچه‌ي بختگان و طشک مي‌ريزد.
  • برداشت بي‌رويه آب براي کشاورزي و راه سازی در زمین‌های بالا دست تالاب ها و بازده پايين مصرف آب در بخش كشاورزي، بحراني است که اگر مديريت نشود دشواری‌های بسیاری را نه‌تنها در بخش محيط زيست، که در ساختارهاي اقتصادي و اجتماعي منطقه در پي خواهد داشت - بستر رودخانه کر فارس
  • رودخانه‌ی كر، مهم‌ترين منبع تامين كننده‌ی آب درياچه‌هاي طشك و بختگان است،ميانگين ۱۰ ساله‌ی حجم ورودي آب به درياچه‌ی بختگان ۷۸۴ ميليون متر مكعب است، كه از اين مقدار در حدود ۴۸۴ ميليون متر مكعب از رودخانه‌ی كر، حدود ۲۰۶ ميليون متر مكعب از جريان‌هاي ناپایدار، و بقيه از بارش تامين مي‌گردد.
  • رودخانه‌ی كر، مهم‌ترين منبع تامين كننده‌ی آب درياچه‌هاي طشك و بختگان است،ميانگين ۱۰ ساله‌ی حجم ورودي آب به درياچه‌ی بختگان ۷۸۴ ميليون متر مكعب است، كه از اين مقدار در حدود ۴۸۴ ميليون متر مكعب از رودخانه‌ی كر، حدود ۲۰۶ ميليون متر مكعب از جريان‌هاي ناپایدار، و بقيه از بارش تامين مي‌گردد.
  • رودخانه‌ی كر، مهم‌ترين منبع تامين كننده‌ی آب درياچه‌هاي طشك و بختگان است،ميانگين ۱۰ ساله‌ی حجم ورودي آب به درياچه‌ی بختگان ۷۸۴ ميليون متر مكعب است، كه از اين مقدار در حدود ۴۸۴ ميليون متر مكعب از رودخانه‌ی كر، حدود ۲۰۶ ميليون متر مكعب از جريان‌هاي ناپایدار، و بقيه از بارش تامين مي‌گردد.
  • رودخانه‌ی كر، مهم‌ترين منبع تامين كننده‌ی آب درياچه‌هاي طشك و بختگان است،ميانگين ۱۰ ساله‌ی حجم ورودي آب به درياچه‌ی بختگان ۷۸۴ ميليون متر مكعب است، كه از اين مقدار در حدود ۴۸۴ ميليون متر مكعب از رودخانه‌ی كر، حدود ۲۰۶ ميليون متر مكعب از جريان‌هاي ناپایدار، و بقيه از بارش تامين مي‌گردد.
  • رودخانه‌ی كر، مهم‌ترين منبع تامين كننده‌ی آب درياچه‌هاي طشك و بختگان است،ميانگين ۱۰ ساله‌ی حجم ورودي آب به درياچه‌ی بختگان ۷۸۴ ميليون متر مكعب است، كه از اين مقدار در حدود ۴۸۴ ميليون متر مكعب از رودخانه‌ی كر، حدود ۲۰۶ ميليون متر مكعب از جريان‌هاي ناپایدار، و بقيه از بارش تامين مي‌گردد.
  • رودخانه‌ی كر، مهم‌ترين منبع تامين كننده‌ی آب درياچه‌هاي طشك و بختگان است،ميانگين ۱۰ ساله‌ی حجم ورودي آب به درياچه‌ی بختگان ۷۸۴ ميليون متر مكعب است، كه از اين مقدار در حدود ۴۸۴ ميليون متر مكعب از رودخانه‌ی كر، حدود ۲۰۶ ميليون متر مكعب از جريان‌هاي ناپایدار، و بقيه از بارش تامين می‌شود.
  • بارندگى ها و از دســت رفتن بخش عمده اى از منابع آبى به جاى اينكه منجر به كاهش كشــت برنج شــود، در سال‌هاى اخير كشت اين محصول را افزايش داده است - منطقه رامجرد استان فارس
  • رودخانه‌ی كر، مهم‌ترين منبع تامين كننده‌ی آب درياچه‌هاي طشك و بختگان است. این رودخانه که از کوه بِل اقليد سرچشمه مي‌گيرد در محل پل خان (جنوب مرودشت) با رودخانه‌ی سيوند يکي می‌شود، ولی 5 كيلومتر پیش از ريختن به درياچه‌ی بختگان به دو شاخه تقسيم مي‌شود. به همين دليل اين منطقه را دو شاخ كربال نام گذاشته اند.
  • بستر رودخانه‌ی سيوند،اين رودخانه از ارتفاعات کوه سفيد در جنوب اقليد سرچشمه مي‌گيرد، از روستايي به همين نام عبور می‌کند و پس از دريافت چند شاخه‌ی فرعي در بند امير به رودخانه‌ی کر می‌پیوندد و به درياچه‌هاي طشک و بختگان مي‌ريزد.
  • رودخانه‌ی كر، مهم‌ترين منبع تامين كننده‌ی آب درياچه‌هاي طشك و بختگان است،ميانگين ۱۰ ساله‌ی حجم ورودي آب به درياچه‌ی بختگان ۷۸۴ ميليون متر مكعب است، كه از اين مقدار در حدود ۴۸۴ ميليون متر مكعب از رودخانه‌ی كر، حدود ۲۰۶ ميليون متر مكعب از جريان‌هاي ناپایدار، و بقيه از بارش تامين مي‌گردد.
  • رودخانه‌ی كر، مهم‌ترين منبع تامين كننده‌ی آب درياچه‌هاي طشك و بختگان است،ميانگين ۱۰ ساله‌ی حجم ورودي آب به درياچه‌ی بختگان ۷۸۴ ميليون متر مكعب است، كه از اين مقدار در حدود ۴۸۴ ميليون متر مكعب از رودخانه‌ی كر، حدود ۲۰۶ ميليون متر مكعب از جريان‌هاي ناپایدار، و بقيه از بارش تامين مي‌گردد.
منبع: خبرگزاری ایسنا
 
امتیاز دهی
 
 

بيشتر
شعار سال 1403 "سال جهش تولید با مشارکت مردم"